Στο επίκεντρο περιφερειακών και διεθνών εξελίξεων αναμένεται να τεθεί και τη νέα χρονιά η ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, της Ανατολικής Μεσογείου και της Βόρειας Αφρικής. Η βαριά κληρονομιά του 2020 και των προηγούμενων χρόνων αναπόφευκτα θα καθορίσει τις εξελίξεις.
Στη Λιβύη ο κίνδυνος γενικής ανάφλεξης εξακολουθεί να υπάρχει μεταξύ άλλων και λόγω των σχεδιασμών της Τουρκίας με μοχλό το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο του Νοέμβρη του 2019 και τη συνεχιζόμενη προσπάθεια διεύρυνσης της επιρροής της στην Λιβύη. Η συμφωνία εκεχειρίας του περασμένου Οκτώβρη προβλέπει σε λιγότερο από ένα μήνα τη συγκρότηση νέας κυβέρνησης κοινής αποδοχής και την απομάκρυνση όλων των ξένων στρατευμάτων από τη χώρα, ξένων μισθοφόρων αλλά και στρατευμάτων, όπως των τουρκικών. Η Αγκυρα δεν δείχνει διατεθειμένη να αποχωρήσει από τη Λιβύη, ενώ ρίχνει τις ευθύνες στην πλευρά του στρατηγού Χαλίφα Χάφταρ, που έχει στηρίγματα στη Ρωσία, η οποία βεβαίως έχει διαύλους επικοινωνίας και με την άλλη πλευρά, του Φαγιάζ αλ Σάρατζ. Η ίδια συμφωνία προβλέπει επίσης τη διενέργεια εκλογών στις 24 Δεκέμβρη 2021. Ωστόσο, μέχρι τότε, πολλά μπορεί να συμβούν, καθώς η ρευστότητα και εκρηκτικότητα στο εσωτερικό και οι έξωθεν σχεδιασμοί μπορούν ανά πάσα στιγμή να ανατρέψουν τα δεδομένα.
Χαρακτηριστική είναι η νέα όξυνση της έντασης που δημιούργησε η επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Αμυνας Ακάρ στην Τρίπολη, με στόχο την «ενίσχυση» της διμερούς στρατιωτικής συνεργασίας, στο φόντο των δηλώσεων του στρατηγού Χαλίφα Χάφταρ, επικεφαλής του «Λιβυκού Εθνικού Στρατού», ότι τα τουρκικά στρατεύματα θα θεωρηθούν «νόμιμοι στόχοι» αν δεν αποχωρήσουν από το λιβυκό έδαφος, όπως άλλωστε προβλέπει και η ενδολιβυκή συμφωνία εκεχειρίας του περασμένου Οκτώβρη για όλες τις ξένες ένοπλες δυνάμεις. «Η εποχή των αποικιακών ψευδαισθήσεών σας έφτασε στο τέλος και πρέπει να διαλέξετε αν θα πολεμήσετε ή θα φύγετε», είπε ο Χάφταρ απευθυνόμενος στην Τουρκία. Ο Ακάρ απέρριψε τις απειλές του Χάφταρ, υποστηρίζοντας ότι αν αποτολμήσει επίθεση σε τουρκικά στρατεύματα «δεν θα ξέρει πού να κρυφτεί».
Μέσα σε αυτό το κλίμα, την ανάπτυξη αποστολής άοπλων παρατηρητών σε ορισμένες περιοχές της Λιβύης με επίκεντρο τη Σύρτη, απαρτιζόμενης από πολιτικό προσωπικό και απόστρατους στρατιωτικούς από χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της Αφρικανικής Ενωσης και του Αραβικού Συνδέσμου, πρότεινε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Γκουτιέρες. Στόχος της αποστολής φέρεται να είναι η επιτήρηση της διαδικασίας απομάκρυνσης των ξένων στρατευμάτων και μισθοφόρων που βρίσκονται στο λιβυκό έδαφος, στο πλαίσιο της συμφωνίας εκεχειρίας του περασμένου Οκτώβρη. Κατόπιν, εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες, θα επεκτείνουν την ακτίνα δράσης τους στη χώρα, ωσότου καταστεί εφικτό να αντικατασταθούν από μια ενιαία λιβυκή δύναμη.
Η Αμερικανίδα διπλωμάτης Στέφανι Γουίλιαμς, αναπληρώτρια ειδική απεσταλμένη του ΟΗΕ στη Λιβύη, τον περασμένο Νοέμβρη είχε εκτιμήσει ότι στο λιβυκό έδαφος έχουν αναπτυχθεί περίπου 20.000 ξένοι στρατιωτικοί και μισθοφόροι, κάτι που είχε υποκριτικά χαρακτηρίσει «σοκαριστική παραβίαση» των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας. Εν τω μεταξύ μέχρι να “συνέλθει απ’ το σοκ” η Αμερικανίδα διπλωμάτης, ο λαός της Λιβύης εδώ και μια δεκαετία υποφέρει τα πάνδεινα από την αμερικανονατοϊκή επίθεση με πρόσχημα την αποκατάσταση της δημοκρατίας και απ’ ό,τι φαίνεται ο δρόμος των βασάνων του θα είναι μακρύς.
