Στις 19 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκαν στην Αργεντινή προεδρικές εκλογές. Σ’ αυτές ο Χαβιέρ Μιλέι, διαψεύδοντας τις προβλέψεις, νίκησε τους παραδοσιακούς πολιτικούς σχηματισμούς στη χώρα και εξελέγη πρόεδρος με το 56% των ψήφων. Διαδέχεται έτσι την κυβέρνηση των υπολειμμάτων του Περονισμού, η οποία είχε φέρει την Αργεντινή και τον λαό της σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση με ανεξέλεγκτο πληθωρισμό, περίπου στο 150%. Ο νέος πρόεδρος ανέλαβε καθήκοντα στις 10 Δεκεμβρίου, όπου έγινε και η επίσημη τελετή παράδοσης και παραλαβής της προεδρίας.
Ο ίδιος θεωρείται ως ένα υβρίδιο ακροδεξιάς και νεοφιλελευθερισμού, συνηθισμένο είδος στην εποχή που ζούμε και ιδιαίτερα στην περιοχή της Λατινικής Αμερικής. Από αυτήν την άποψη η Αργεντινή κινείται πλέον αντίθετα από πολλές χώρες εκεί, όπου επικρατεί το λεγόμενο «ροζ κύμα» το σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Μιλέι κράδαινε ένα αλυσοπρίονο, θέλοντας έτσι να στείλει το μήνυμα της «θεραπείας σοκ» που ευαγγελίζεται για την οικονομία της Αργεντινής, μέσω ενός προγράμματος δραστικής μείωσης των δημόσιων κοινωνικών δαπανών και έντασης των ιδιωτικοποιήσεων. Φυσικά αυτό είναι σύνηθες για έναν πολιτικό και μια κυβέρνηση τέτοιας κοπής, να παρουσιάζουν τα απομεινάρια της κρατικής κοινωνικής μέριμνας ως την πηγή όλων των δεινών. Από μια άποψη είναι εντυπωσιακό, αλλά και πικρό μάθημα, το πώς η Αργεντινή διαγράφει και πάλι έναν κύκλο και καταλήγει σχεδόν στο σημείο που την έφερε στη μεγάλη κρίση της αρχής του αιώνα.
Από τα πρώτα θύματα του αλυσοπρίονου του Μιλέι είναι το εθνικό νόμισμα της χώρας, για το οποίο ο υπουργός οικονομικών, Λουίς Καπούτο, ανακοίνωσε ότι θα υποτιμηθεί κατά 50%, προκειμένου να συγκρατηθεί ο πληθωρισμός και να μειωθεί το έλλειμμα μέσω υποτίθεται των εξαγωγών. Όπως συνηθίζεται σε αυτές τις περιπτώσεις, υπήρξε η κάλπικη υπόσχεση ότι το μέτρο θα είναι δυσάρεστο βραχυπρόθεσμα, αλλά θα αποδειχθεί θετικό μεσοπρόθεσμα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να παύσουν για κάποιο διάστημα οι εξαγωγές σιτηρών, η Αργεντινή είναι από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς παγκοσμίως, καθώς οι αγοραστές περίμεναν να πραγματοποιηθεί πλήρως η υποτίμηση και έπειτα να αγοράσουν.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, γνώριμος δυνάστης για τον αργεντίνικο λαό, χαιρέτισε το μέτρο μέσω της διοικητικής διευθύντριας Κρισταλίνα Τζορτζίεβα: «Καλωσορίζω τα αποφασιστικά μέτρα που ανακοινώθηκαν σήμερα από τον πρόεδρο Χαβιέρ Μιλέι και την οικονομική του ομάδα, για να αντιμετωπισθούν οι ιδιαίτερες οικονομικές προκλήσεις της Αργεντινής – ένα σημαντικό βήμα προς την αποκατάσταση της σταθερότητας και της επανάκτησης των οικονομικών δυνατοτήτων της χώρας». Την τελευταία φορά που εφαρμόστηκαν αυτά τα μέτρα τα αποτελέσματα ήταν ακριβώς τα αντίθετα. Η ιστορία επαναλαμβάνεται τραγικά σαν φάρσα.
Ανάμεσα σε άλλα ο Μιλέι έχει δηλώσει ότι θέλει να σμικρύνει το κράτος, να κλείσει την κεντρική τράπεζα και να «δολαροποιήσει» την αργεντίνικη οικονομία. Ειδικά η τελευταία «υπόσχεση» είναι μάλλον αντιθετική με την είσοδο στους BRICS, οπότε και μένει να δούμε αν η νέα κυβέρνηση θα ακυρώσει αυτό το εγχείρημα.
Πάντως ο Εντουάρντο Μπελιμπόνι, γνωστός συνδικαλιστής ηγέτης του Unidad Piquetera, ανακοίνωσε σχέδια για κινητοποιήσεις την 20ή Δεκεμβρίου ως προειδοποίηση προς τον Μιλέι: «Έχει ανακοινώσει μια σκληρή προσαρμογή και έχει απειλήσει αυτούς που σκοπεύουν να κινητοποιηθούν…Αυτό θα λήξει άσχημα αν αυτή είναι η ιδέα του για το πώς θα κυβερνήσει…Θα γίνουν πολλές κινητοποιήσεις και ο Χαβιέρ Μιλέι το φοβάται αυτό», δήλωσε σε ραδιοφωνική συνέντευξη. Πράγματι ο Μιλέι, κατά την ομιλία του στην τελετή παραλαβής, απείλησε με αφαίρεση προνοιακών δικαιωμάτων αυτούς που θα βρεθούν σε οδοφράγματα. Κατά την ομιλία αυτή και ενώ οι οπαδοί του κρατούσαν ψεύτικα αλυσοπρίονα έκανε λόγο για μαζική και άμεση περικοπή των δημοσίων δαπανών, λέγοντας ότι «δεν υπάρχει εναλλακτική από την λιτότητα».
Λέγεται ότι η περίπτωσή του θα πρέπει να ιδωθεί και ως μέρος ενός διεθνούς φαινομένου, επικράτησης του ακροδεξιού λαϊκισμού σε μεγάλες χώρες, με τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Ζαΐχ Μπολσονάρου να αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματά του. Άλλωστε και οι δύο τον υποστήριξαν σθεναρά.
Πολλά στελέχη του κόμματός του έχουν τοποθετηθεί ενάντια στον νόμο περί αμβλώσεων του 2020, ενώ ο ίδιος δεν αποδέχεται και την κλιματική αλλαγή, που την τοποθετεί ως συνωμοσία του «πολιτιστικού Μαρξισμού», ενός όρου που συχνά χρησιμοποιείται από το σύγχρονο ακροδεξιό ρεύμα διεθνώς.
Ο Χαβιέρ Μιλέι υπόσχεται ότι θα αλλάξει τους οικονομικούς κανόνες στην Αργεντινή για πάντα, ενώ εμφανίζεται ως τάχα κάτι καινούργιο, αδέσμευτο και ρηξικέλευθο στην πολιτική σκηνή. Στην πραγματικότητα, όπως αποδείχθηκε με τον Τραμπ και με τον Μπολσονάρου, δεν αποτελεί τίποτα νέο, ούτε ανεξάρτητο σε σχέση με τη γνωστή αντιλαϊκή πολιτική της νεοφιλελεύθερης δεξιάς.
Πρόκειται απλώς για μια πιο εκχυδαϊσμένη καρικατούρα της.
