Προσπάθειες της Δεξιάς να καθυστερήσει και να ανατρέψει το αποτέλεσμα

Σύμφωνα με την καταμέτρηση, ο Πέδρο Καστίγιο είναι ο νικητής των εκλογών της 6ης Ιουνίου με την μικρή διαφορά των 44 χιλιάδων ψήφων από την αντίπαλό του Κέικο Φουτζιμόρι. Ο 51χρονος πρώην δάσκαλος και γνωστός συνδικαλιστής θεωρούνταν ο γενικώς προοδευτικός υποψήφιος, συγκεντρώνοντας την ψήφο των φτωχών και ιδιαίτερα των αγροτικών στρωμάτων, ενώ γύρω από την Κέικο Φουτζιμόρι, κόρη του διαβόητου και φυλακισμένου πλέον Αλμπέρτο Φουτζιμόρι, συσπειρώθηκε η δεξιά και η οικονομική ολιγαρχία.

Αν και η καταμέτρηση των ψήφων έχει ολοκληρωθεί, δεν έχει ανακοινωθεί επίσημα το αποτέλεσμα, καθώς η Κέικο Φουτζιμόρι το αμφισβητεί, κάνοντας λόγο για απάτη και ζητώντας πολλές κάλπες να ακυρωθούν. Σύμφωνα με πρακτορεία όπως τα Reuters, DW, Guardian κλπ, οι διεθνείς παρατηρητές των εκλογών δήλωσαν ότι αυτές ήταν διαφανείς και ότι η Φουτζιμόρι δεν έχει παρουσιάσει στοιχεία για τους ισχυρισμούς της. Σε κάθε περίπτωση, οι προσφυγές της μπορεί να καθυστερήσουν την ανακήρυξη του αποτελέσματος μέχρι τον Ιούλιο και οι ψηφοφόροι του Καστίγιο αρχίζουν να χάνουν την υπομονή τους, όπως είναι λογικό. Όπως σημείωσε εύστοχα ένας ψηφοφόρος του, αν είχε νικήσει η Φουτζιμόρι, το αποτέλεσμα θα είχε ανακοινωθεί αμέσως.

Η τελευταία απευθυνόμενη στους οπαδούς της μετά τις εκλογές, αυτοαναιρέθηκε: «Σήμερα βγήκε ένα αποτέλεσμα, από το σώμα καταμέτρησης, αλλά το σημαντικότερο είναι η αξιολόγηση των καλπών. Εμπιστευόμαστε τις αρχές ναι, αλλά περισσότερο εμπιστευόμαστε τη λαϊκή θέληση». Μόνο που αυτά ακριβώς αμφισβητεί η Φουτζιμόρι. Τη λαϊκή θέληση που ανέδειξε τον Καστίγιο σε πρόεδρο του Περού και το σώμα καταμέτρησης και τις αρχές, που επιβεβαιώνουν το γεγονός. Ειδικά για τις αρχές, μπορούμε να υποθέσουμε ότι αυτές, δεν ήταν και στα χέρια του Καστίγιο και για τους μη αφελείς, αν υπάρχει κάποια εκτεταμένη νοθεία, αυτή μάλλον σε βάρος του θα πρέπει να είναι.

Για την Κέικο Φουτζιμόρι οι εκλογές ήταν και ζήτημα προσωπικής επιβίωσης, αφού ήλπιζε εκλεγόμενη να αποκτήσει ασυλία από κατηγορίες για αδικήματα οικονομικής φύσης, η εκδίκαση των οποίων βρίσκεται σε εξέλιξη.

Στις 15 Ιουνίου ο Πέδρο Καστίγιο αποφάσισε να ανακοινώσει τη νίκη του στο λογαριασμό του Twitter, του οποίου το όνομα άλλαξε σε «Εκλεγμένος Πρόεδρος του Περού 2021-2025». «Μια νέα εποχή έχει ξεκινήσει», έγραψε και «όχι άλλοι φτωχοί σε μια πλούσια χώρα». Το Περού είναι η δεύτερη χώρα παγκοσμίως σε παραγωγή χαλκού, τα κοιτάσματα της οποίας εκμεταλλεύονται ξένα και εγχώρια μονοπώλια σε στενή συνεργασία. Ο Καστίγιο έχει υποσχεθεί να φορολογήσει τις δραστηριότητες του τομέα αυτού, προκειμένου να χρηματοδοτήσει μέρος του κυβερνητικού του προγράμματος. Επίσης θέλει να υποχρεώσει τον τομέα να διατηρεί το 70% των κερδών του εντός της χώρας. Άλλες μεταρρυθμίσεις του προγράμματός υποτίθεται ότι είναι η εθνικοποίηση των ΜΜΕ καθώς και η ενίσχυση της παιδείας και της υγείας με το 20% του κρατικού προϋπολογισμού. Τέλος, έχει υποσχεθεί την αναθεώρηση του συντάγματος, προκειμένου η χώρα να ξεκόψει μια και καλή από την κατάσταση που άφησε η προεδρία του Αλμπέρτο Φουτζιμόρι.

Ήδη υπάρχουν αναφορές ότι η οικονομική ελίτ προσπαθεί να φυγαδεύσει τα κεφάλαιά της στο εξωτερικό, καθώς το χρηματιστήριο στο Περού υφίσταται ισχυρές διακυμάνσεις από την ενδεχόμενη προεδρία του Καστίγιο. Επίσης το νόμισμα της χώρας υποχώρησε απέναντι στο δολάριο, αλλά όλα αυτά μήπως δεν καταμαρτυρούν ένα σύστημα που στην πραγματικότητα έχει αλλεργία στις ελεύθερες εκλογές;

Η εκλογή του Πέδρο Καστίγιο μάλλον πρέπει να ιδωθεί ως ένα ακόμη επεισόδιο σε μια περίπλοκη διαδικασία των τελευταίων δεκαετιών, που αφορά την προσπάθεια των λαών της Λατινικής Αμερικής να απελευθερωθούν από την αντιδραστική πολιτική και κοινωνική κληρονομιά της περασμένης περιόδου. Όπως έχουμε δει, αυτό γίνεται συνήθως με την εκλογή ρεφορμιστικών δυνάμεων, που συχνά αποτυγχάνουν να εκπληρώσουν τις υποσχέσεις τους, οδηγώντας σε πισωγυρίσματα, τα οποία με τη σειρά τους οδηγούν σε νέα ξεσπάσματα λαϊκών αγώνων.

Το κόμμα με το οποίο συμμετείχε ως υποψήφιος στις εκλογές ο Καστίγιο ονομάζεται Ελεύθερο Περού. Αυτό θεωρείται από πολλούς ότι έχει Μαρξιστικό – Λενινιστικό προσανατολισμό και αυτό είναι άλλο ένα στοιχείο που προκαλεί πανικό στους αντιπάλους του Καστίγιο. Πάντως το κυβερνητικό πρόγραμμα του Καστίγιο έχει ομοιότητες με άλλα προγράμματα ρεφορμιστικών δυνάμεων που έχουν προκύψει κατά καιρούς στη Λατινική Αμερική. Σε κάθε περίπτωση αν το εφαρμόσει, θα συνιστά μια απομάκρυνση από τις προηγούμενες πολιτικές που κυριάρχησαν για δεκαετίες και μπορεί να προκαλέσει και ανάλογες εξελίξεις σε άλλες χώρες που σύντομα θα έχουν εκλογές όπως η Κολομβία και η Βραζιλία.