Οι τράπεζες από τον Σεπτέμβριο του 2019 και μετά αναζητούν νέους τρόπους για να προσελκύσουν καταθέτες. Αυτό που κυκλοφορεί ωστόσο στους τραπεζικούς κύκλους και -όχι μόνο- είναι πως η δραματική μείωση των επιτοκίων θα οδηγήσει συντομότατα σε εξαφάνιση των προθεσμιακών καταθέσεων ακόμα και των κοινών καταθέσεων, αφού οι χρεώσεις και οι προμήθειες από το τραπεζικό κύκλωμα τείνουν να απομειώσουν ακόμα και το κεφάλαιο των καταθετών.

Προκρίνονται λοιπόν διάφορα σενάρια για τη στροφή του απλού καταθέτη -και πολύ περισσότερο του επενδυτικού κοινού- σε τοποθετήσεις που ίσως έχουν ψηλότερες αποδόσεις, ενέχουν όμως παρόλα αυτά και ψηλό ρίσκο.

Έτσι διατυπώνονται προτάσεις όπως η διακράτηση μετρητών για λογαριασμό των καταθετών από τις τράπεζες σε ποσοστά από 73% έως 30% περίπου με ανάλογο προσδοκώμενο όφελος ή ανάληψη από πλευράς του επενδυτή – καταθέτη μικρότερου ή μεγαλύτερου κινδύνου.

Για τα υπόλοιπα των καταθέσεων αυτών οι διάφορες προτάσεις – σενάρια προβλέπουν τοποθετήσεις σε ομόλογα κρατικά ή εταιρικά και μετοχές. Εννοείται πως, όσο πιο μικρά είναι τα ποσά διακράτησης των μετρητών, τόσο μεγαλύτερο είναι το ρίσκο που αναλαμβάνει και φυσικά οι αμφίβολες αποδόσεις που προσδοκά να πετύχει.

Εξάλλου δεν είναι μακρινή στη χώρα μας η εμπειρία από τα «τοξικά» ομόλογα και οι επενδύσεις σε μετοχές που εξαφάνισαν αποταμιεύσεις και αποθεματικά ασφαλιστικών ταμείων σε μία νύχτα, και για να κυριολεκτούμε σε μία ορισμένη περίοδο της οικονομικής κρίσης, σε συνδυασμό με τις χρηματιστηριακές «φούσκες».

Αλλά η μνήμη των καταθετών ίσως είναι ή και φαντάζει ασθενική, μπροστά στις δελεαστικές προτάσεις των υποτιθέμενων αρετών του πολυδιαφημιζόμενου καπιταλιστικού παραδείσου.

Από τις προτάσεις των τραπεζών αργά ή γρήγορα οι καταθέτες πρέπει να αποφασίσουν να περάσουν στην «επενδυτική εποχή» αν δεν θέλουν να δουν τις αποταμιεύσεις τους να φθείρονται, αναλαμβάνοντας όμως και όλους τους αντίστοιχους κινδύνους, όπως διαλαλούν τα σχετικά δημοσιογραφικά εξαπτέρυγα.

Οι τράπεζες με την σειρά τους σε λίγο, αντί να χορηγούν ελκυστικά επιτόκια, θα ζητούν και φύλακτρα για τις καταθέσεις με αποτέλεσμα η διακράτηση ρευστών διαθεσίμων, το κεφάλαιο, το όποιο κεφάλαιο αντί να πολλαπλασιάζεται και να αβγατίζει, τελικά να απομειώνεται.

Η από χρόνια, δηλαδή δεκαετίες, συνήθεια των αποταμιευτών να θεωρούν τις καταθέσεις ασφαλείς και ως πηγή εισοδήματος λόγω των υψηλών αποδόσεων κάποια εποχή, τείνει να εκλείψει αν δεν έχει σχεδόν εξαφανιστεί.