Σε ένα κρεσέντο αυταρχισμού και καταστολής επιδόθηκε για μια ακόμα φορά η ηγεσία του ΥΠΑΙΘ απέναντι στους δασκάλους και τους καθηγητές με αφορμή τις εξετάσεις της διαβόητης «ελληνικής PISA», οι οποίες ήταν προγραμματισμένες για την Τετάρτη 18/5. Οι εκπαιδευτικές Ομοσπονδίες (ΟΛΜΕ – ΔΟΕ) καθώς και πλήθος πρωτοβάθμιων σωματείων (ΕΛΜΕ – ΣΕΠΕ) είχαν κηρύξει στάσεις εργασίας για να εκφράσουν την αντίθεσή τους στην επιβολή του νέου αντιεκπαιδευτικού μέτρου των εξετάσεων «PISA».

Διαβλέποντας η ηγεσία του ΥΠΑΙΘ πως απειλούνται οι «ιερές αγελάδες» των εξετάσεων έσπευσε στα δικαστήρια -κατά τη συνήθη αντιδημοκρατική πρακτική της- απαιτώντας να κηρυχθεί παράνομη και καταχρηστική η στάση εργασίας. Παρά την κατασταλτική απόφαση του Πρωτοδικείου, η ΑΔΕΔΥ κήρυξε νέα στάση εργασίας προσφέροντας συνδικαλιστική ομπρέλα στους εκπαιδευτικούς των δύο βαθμίδων ώστε να εμποδίσουν την πραγματοποίηση των εξετάσεων.

Περί τίνος πρόκειται

Οι εξετάσεις της ελληνικής «PISA», που δανείστηκαν το όνομά τους από τον ομώνυμο θεσμό που εφαρμόζει ο ΟΟΣΑ εδώ και χρόνια σε διεθνές επίπεδο, αποτελούν ένα ακόμα βαθιά ταξικό και αντιεκπαιδευτικό μέτρο που επέβαλε η κυβέρνηση της ΝΔ μέσα στην πανδημία. Πρόκειται για εξετάσεις στα μαθηματικά και στη γλώσσα που εφαρμόζονται -πιλοτικά φέτος- σε μαθητές της Στ΄ Δημοτικού και της Γ΄ Γυμνασίου, ενώ από την επόμενη σχολική χρονιά θα ισχύσουν καθολικά.

Η κυβερνητική προπαγάνδα διατείνεται ότι μέσω αυτού του θεσμού θέλει να διαπιστώσει το γνωστικό επίπεδο των μαθητών που ολοκληρώνουν το Δημοτικό αλλά και τη Γ΄ Γυμνασίου, εκεί δηλαδή που συμπληρώνεται και η εννιάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση. Στόχος -υποτίθεται- του ΥΠΑΙΘ και της κυρίαρχης εκπαιδευτικής πολιτικής είναι να «μετρήσει» το γνωστικό επίπεδο των μαθητών για να βελτιώσει τις αδυναμίες του εκπαιδευτικού συστήματος.

Πρόκειται για επιχειρήματα που έρχονται «φασόν» από τον ΟΟΣΑ. Ιδού τι αναφέρει ο ιμπεριαλιστικός αυτός οργανισμός στο εισαγωγικό του σημείωμα για το διεθνή διαγωνισμό της «PISA»: «(…) Σκοπός του προγράμματος (PISA) είναι να παρέχει συγκρίσιμα δεδομένα με στόχο να βοηθήσει τις χώρες να βελτιώσουν τις εκπαιδευτικές τους πολιτικές (…)». Είναι ο ίδιος οργανισμός που εδώ και δεκαετίες προωθεί τα πιο βαθιά αντιδραστικά και ταξικά μέτρα στην εκπαίδευση σε όλες τις χώρες που συμμετέχουν σ’ αυτόν, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Ο ΟΟΣΑ μαζί με την ΕΕ εισηγούνται και απαιτούν από την Ελλάδα εδώ και δεκαετίες την κατάργηση του άρθρου 16, που ανοίγει το δρόμο στην ιδιωτικοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, επιβάλλουν μέτρα που υποβαθμίζουν τη Δημόσια Δωρεάν Παιδεία και προωθούν την παραπέρα ιδιωτικοποίησή της. Πάγια και διαρκής απαίτηση του ΟΟΣΑ είναι και η καθιέρωση της αξιολόγησης σχολείων και εκπαιδευτικών, ένα μέτρο που για τρεις δεκαετίες έμεινε ανεφάρμοστο χάρη στους σκληρούς αγώνες του εκπαιδευτικού κινήματος.

Οι εξετάσεις «PISA» δεν είναι αθώες

Είναι γνώριμη και πάγια η τακτική όλων των κυβερνήσεων να αναμασούν τα ίδια προπαγανδιστικά επιχειρήματα σαν ξαναζεσταμένη σούπα -για να δικαιολογήσουν την αντιεκπαιδευτική πολιτική τους- και η τωρινή ηγεσία του ΥΠΑΙΘ δεν αποτελεί εξαίρεση. Μέσα από τις εξετάσεις αυτές ο στόχος της κυβερνητικής πολιτικής, όπως υπαγορεύεται ευθέως από τον ΟΟΣΑ, είναι να συνδεθεί η μαθητική επίδοση με την αξιολόγηση των σχολείων και των ίδιων των εκπαιδευτικών. Θέλουν να αξιοποιήσουν τα «μετρήσιμα» αποτελέσματα των εξετάσεων και ιδιαίτερα τις χαμηλές επιδόσεις (βαθμολογίες), για να φορτώσουν ως ώριμο φρούτο τις ευθύνες στους εκπαιδευτικούς.

Παράλληλα οι εξετάσεις αυτές θα αποτελέσουν ένα ακόμα ταξικό εργαλείο για την εκδίωξη ενός τμήματος του μαθητικού πληθυσμού από τη γενική εκπαίδευση μετά το τέλος της υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Γι’ αυτό και επιλέγουν τις εξετάσεις στη Γ΄ Γυμνασίου, εκεί που ολοκληρώνεται η υποχρεωτική εκπαίδευση. Στοχεύουν στη συνείδηση της νέας γενιάς. Θέλουν να εμπεδώσει από νωρίς την «αποτυχία» και την απόρριψη, ώστε οικειοθελώς να στρέφεται προς την κατάρτιση, τη μαθητεία. Έχουν ως ευρύτερο στόχο τη συρρίκνωση της λυκειακής βαθμίδας, τη μεγαλύτερη ένταση των ταξικών φραγμών στην εκπαίδευση.

ΟΛΜΕ – ΔΟΕ στη γραμμή του συμβιβασμού

Η ελληνική «PISA» δεν ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία. Από το περασμένο καλοκαίρι και εν μέσω πανδημίας η κυβέρνηση είχε νομοθετήσει το συγκεκριμένο μέτρο μαζί με την αξιολόγηση, την «αυτονομία» της σχολικής μονάδας και πλήθος άλλων μέτρων. Η πλειοψηφία των συνδικαλιστικών δυνάμεων (παρατάξεις της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ) επέβαλε στις ηγεσίες των ΟΛΜΕ και ΔΟΕ μια στάση που στην πράξη έβαλε πλάτη στην κυβέρνηση για να προωθήσει και να εφαρμόσει τελικά το μέτρο, με τους λιγότερους δυνατούς κραδασμούς. Εδώ και έναν χρόνο σιώπησαν προκλητικά αντί να διαμορφώσουν ένα πλατύ πανεκπαιδευτικό μέτωπο ενάντια στην ελληνική «PISA», αντί να καλέσουν σε αγωνιστική συστράτευση και συμπόρευση το μαθητικό και γονεϊκό κίνημα. Συμπληρωματική δύναμη στην αφωνία αυτή είναι η παράταξη του ΠΑΜΕ (ΚΚΕ) που κράτησε επί της ουσίας την ίδια στάση.

Κυριολεκτικά παραμονές των εξετάσεων οι συγκεκριμένες συνδικαλιστικές πλειοψηφίες άλλαξαν στάση -και μόνο για τα μάτια του κόσμου- κηρύσσοντας ξέπνοα μια 3ωρη στάση εργασίας. Ας σημειώσουμε ότι όχι τυχαία αυτές τις ημέρες πραγματοποιούνται οι εκλογές σε όλα τα πρωτοβάθμια σωματεία (ΕΛΜΕ – ΣΕΠΕ) για την ανάδειξη των αντιπροσώπων στα συνέδρια των δύο Ομοσπονδιών (Ιούνης – Ιούλης ’22). Οι συνδικαλιστικοί δεινόσαυροι φαίνεται πως βρήκαν ευκαιρία να μαζέψουν ψηφαλάκια πουλώντας «αγωνιστικότητα».

Την ίδια στιγμή μπροστά στην επίδειξη πυγμής της ηγεσίας του ΥΠΑΙΘ και τη δικαστική προσφυγή, για τέταρτη φορά, οι δυνάμεις αυτές δεν τόλμησαν καν να καλέσουν σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά το μέγεθος της συνθηκολόγας γραμμής τους και της ηττοπάθειας, εντείνοντας ακόμα περισσότερο την απογοήτευση του κόσμου της εκπαίδευσης.

Η αγωνιστική στάση των ταξικών δυνάμεων έβαλε εμπόδια στο «θεσμό»

Οι ταξικές δυνάμεις στην εκπαίδευση έδωσαν εδώ και μήνες μια σοβαρή μάχη κινητοποιώντας δεκάδες ΕΛΜΕ και ΣΕΠΕ, προχωρώντας σε πλατιές ενημερωτικές καμπάνιες και συσκέψεις με φορείς του γονεϊκού και του μαθητικού κινήματος. Με τη σταθερή και αγωνιστική στάση αυτών των δυνάμεων αρκετά πρωτοβάθμια σωματεία κατόρθωσαν να βάλουν σοβαρά εμπόδια στην πραγματοποίηση των εξετάσεων καλώντας τους εκπαιδευτικούς να συμμετάσχουν αποφασιστικά στην «παράνομη και καταχρηστική» στάση εργασίας. Παράλληλα με τη στάση εργασίας, σε δεκάδες σχολεία οι μαθητές δεν προσήλθαν στις εξετάσεις, στέλνοντας έτσι σαφές μήνυμα απόρριψης της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής της κυβέρνησης.

Η εφαρμογή της «ελληνικής PISA» μπορεί να έγινε φέτος σε πιλοτικό επίπεδο, όμως η πρόθεση της κυβέρνησης είναι να την εφαρμόσει σε όλα τα δημοτικά και γυμνάσια από την επόμενη χρονιά. Η κινητοποίηση του εκπαιδευτικού κινήματος, παρά τα εμπόδια και την υπόσκαψη που συνάντησε από τις δυνάμεις του φιλοκυβερνητικού συνδικαλισμού, παρά το όργιο τρομοκρατίας και καταστολής, παρά τον κυβερνητικό αυταρχισμό, έβαλε μια σοβαρή παρακαταθήκη για το επόμενο διάστημα. Η τελική έκβαση του αγώνα για την ανατροπή του αντιδραστικού αυτού «θεσμού» δεν έχει κριθεί ακόμα.