Πραξικόπημα στο Σουδάν ενώ συνεχίζονται μαχητικά οι λαϊκές διαδηλώσεις και διεκδικήσεις

Εν μέσω των παρατεταμένων μαζικών διαδηλώσεων στο Σουδάν, ο στρατός ανέτρεψε τον επί τρεις δεκαετίες πρόεδρο, Ομάρ αλ Μπασίρ. Διαχειριστής της εξουσίας ορίστηκε ο αντιπρόεδρος της χώρας και υπουργός Άμυνας, Αουάντ Ιμπν Αούφ. Ο Αούφ έθεσε τον Μπασίρ, τον πρωθυπουργό και σημαντικούς υπουργούς της κυβέρνησης σε κατ’ οίκον περιορισμό. Έκλεισε λιμάνια, σύνορα και αεροδρόμια για ένα 24ωρο. Κήρυξε τη χώρα σε κατάσταση «έκτακτης ανάγκης» για ένα τρίμηνο, επέβαλε απαγόρευση της κυκλοφορίας, έβαλε το Σύνταγμα του 2005 «στο γύψο» επ’ αόριστον και ανακοίνωσε τη συγκρότηση «στρατιωτικής μεταβατικής κυβέρνησης» με τη φιλοδοξία να κυβερνήσει για τουλάχιστον δύο χρόνια. Σε μία προσπάθεια να χρυσώσει το χάπι του πραξικοπήματος, ο υπουργός Άμυνας ανακοίνωσε την άμεση απελευθέρωση άνω των 3.000 πολιτικών κρατουμένων που είχαν συλληφθεί από την έναρξη των μαζικών αντικυβερνητικών διαδηλώσεων τον περασμένο Δεκέμβρη.
Ο Αούφ, που είναι παράλληλα ένα από τα ανώτερα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος (Εθνικό Κόμμα του Κογκρέσου), καμώθηκε τον «άμεμπτο» και επιχείρησε να πείσει πως άκουσε «τη φωνή του λαού», λέγοντας ότι θα προετοιμάσει το έδαφος για τη διεξαγωγή «ελεύθερων και δίκαιων εκλογών». Παρόμοια πράγματα είχε πει πριν από 30 χρόνια και ο Ομάρ αλ Μπασίρ, όταν ανέτρεψε την τότε κυβέρνηση του Σαντίκ αλ Μάχντι με στρατιωτικό πραξικόπημα.
Ο Μπασίρ, επί 30 χρόνια, δεν δίστασε ούτε στο αιματοκύλισμα του σουδανικού λαού στη δυτική επαρχία Νταρφούρ, ενώ συναίνεσε αργότερα και στην απόσχιση του νότιου τμήματος της χώρας, που έχει τα περισσότερα κοιτάσματα ορυκτού πλούτου, συμφωνώντας στη δημιουργία του Νότιου Σουδάν το 2011.
Τους τελευταίους μήνες έχει πυροδοτηθεί πολιτική ένταση στο Σουδάν, καθώς ο Μπασίρ προσπαθούσε με δρακόντεια μέτρα αστυνόμευσης και κρατικής καταστολής να σταματήσει το «ποτάμι» χιλιάδων λαϊκών διαδηλωτών που έχουν ξεσηκωθεί από τις αρχές του περασμένου Δεκέμβρη με αφορμή το τελευταίο κύμα ακρίβειας.
Η εκρηκτική κατάσταση που επικρατεί εδώ και μήνες στο Σουδάν δείχνει πως πλέον δεν ήταν αρκετή ούτε η στήριξη που έχουν προσφέρει στον Μπασίρ η Αίγυπτος και πλούσιες μοναρχίες του Κόλπου, αλλά ούτε και αυτή που απολάμβανε έως τώρα από το ντόπιο κατεστημένο.
Ο παραμερισμός του Μπασίρ από μέρος του στρατού δεν φαίνεται να πείθει, αφού συνεχίζονται αμείωτες οι λαϊκές κινητοποιήσεις. Οι κινητοποιήσεις αυτές από τον περασμένο Δεκέμβρη βάφτηκαν με το αίμα τουλάχιστον 150 ανθρώπων, ενώ 3.000 άλλοι φυλακίστηκαν. «Ο πρώτος έπεσε! Ηρθε η σειρά του επόμενου!» φώναζαν χιλιάδες λαού στο κέντρο της πρωτεύουσας, Χαρτούμ, αψηφώντας τη νυχτερινή απαγόρευση και την τρομοκρατία των πραξικοπηματιών.
Εν τω μεταξύ διορία έως τις 30 Απρίλη, προκειμένου να παραδώσει την εξουσία σε πολιτική μεταβατική κυβέρνηση του Σουδάν, έδωσε στον Αούφ το Συμβούλιο Ειρήνης και Ασφάλειας της Αφρικανικής Ένωσης. Σε διαφορετική περίπτωση προειδοποίησε πως θα ανασταλεί η συμμετοχή του Σουδάν στα όργανα και τις υπηρεσίες του.
Αντίθετα, Ρωσία και Σαουδική Αραβία στηρίζουν τη νέα χούντα, επιβεβαιώνοντας την απρόσκοπτη συνέχιση των σχέσεων με τη «νέα» στρατιωτική κυβέρνηση του Σουδάν. Ο Ρώσος ειδικός απεσταλμένος για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, Μιχαήλ Μπογκντάνοφ, τόνισε πως η Ρωσία θα συνεχίσει «κανονικά» τις σχέσεις με τη νέα κυβέρνηση, ενώ το ίδιο έκανε νωρίτερα και η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας. Πράγμα διόλου περίεργο, καθώς νωρίτερα, το «Μεταβατικό Στρατιωτικό Συμβούλιο» του Σουδάν ανακοίνωσε ότι τα σουδανικά στρατεύματα που έχουν σταλεί για να ενισχύσουν την επίθεση της Σαουδικής Αραβίας στην Υεμένη «θα παραμείνουν κανονικά», συνεχίζοντας ό,τι έκαναν εδώ και λίγα χρόνια σε βάρος του υεμενίτικου λαού.
Το πραξικόπημα του Αούφ και το σχέδιό του για στρατιωτική «μεταβατική» κυβέρνηση έως το 2021 δείχνει να εντάσσονται στις προσπάθειες αγοράς χρόνου του παλιού καθεστώτος, ώστε να καταφέρουν να καταστείλουν τη λαϊκή αγανάκτηση και τις μαζικές κινητοποιήσεις. Εως τώρα διατηρεί τη στήριξη χωρών της περιοχής, με πρώτη την Αίγυπτο, αλλά και των ΗΠΑ, που ζήτησαν από το σουδανικό στρατό να βάλει «και πολίτες στη μεταβατική κυβέρνηση». Μετά τον εγκάθετο πραξικοπηματία Σίσι στην Αίγυπτο, φαίνεται πως ο Αούφ στο Σουδάν συμπληρώνει ένα παζλ ιμπεριαλιστικού ελέγχου και ανταγωνισμών στο ευαίσθητο Κέρας της Αφρικής.