Με το βλέμμα στραμμένο στον ανταγωνισμό με την Κίνα, στον Ειρηνικό και τον Ινδικό ωκεανό, έγινε η επίσκεψη του υπουργού εξωτερικών των ΗΠΑ στην Ιαπωνία. Η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του πολυμερούς σχήματος συνεργασίας QUAD, στο οποίο συμμετέχουν επιπλέον η Ιαπωνία, η Ινδία και η Αυστραλία και συστάθηκε το 2019 στη Νέα Υόρκη. Ο Πομπέο σχεδίαζε επίσης να επισκεφθεί τη Νότια Κορέα και τη Μογγολία, αλλά επέστρεψε εσπευσμένα στην Ουάσιγκτον μόλις ανακοινώθηκε η νοσηλεία του Τραμπ.
Στόχευση των συζητήσεων των ΥπΕξ του σχήματος ήταν η “αντιμετώπιση της κινεζικής απειλής”, αφού η ευρύτερη περιοχή -σύμφωνα με το δόγμα εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ- αποτελεί πεδίο δράσης που ξεδιπλώνεται η “αναθεωρητική”, για την ιμπεριαλιστική ηγεμονία των ΗΠΑ, πολιτική της Κίνας.
Στις δηλώσεις τους οι υπουργοί αποτύπωσαν την όξυνση των εντάσεων με την Κίνα, αφού εκτός των αμερικανο-κινεζικών αντιπαραθέσεων στις οποίες πέφτουν τα φώτα τις δημοσιότητας και οι σχέσεις των υπόλοιπων χωρών με το Πεκίνο είναι διαταραγμένες, ειδικά μετά και το πρόσφατο πολύνεκρο πολεμικό επεισόδιο στα Ιμαλάια μεταξύ Κίνας και Ινδίας.
Στόχος της Ουάσιγκτον είναι η διεύρυνση της συνεργασίας και με άλλες χώρες της περιοχής και η απόκτηση πιο σταθερής δομής, ώστε οι ΗΠΑ να συγκροτήσουν έναν ισχυρότερο άξονα απέναντι στην Κίνα. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του Αμερικανού αναπληρωτή ΥπΕξ Στίβεν Μπίγκαν, ο οποίος σε πρόσφατη διαδικτυακή εκδήλωση είπε πως “η περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού στερείται ισχυρών πολυμερών δομών. Δεν υπάρχει τίποτα του διαμετρήματος του ΝΑΤΟ ή της ΕΕ”.
Με δεδομένο ότι η Κίνα βρίσκεται σε αντιπαράθεση με χώρες της περιοχής για τη δικαιοδοσία στη Νότια Κινεζική Θάλασσα, ο Μπίγκαν έκανε άνοιγμα για διεύρυνση της πρωτοβουλίας QUAD λέγοντας πως “υπάρχουν πολλοί λόγοι να προστεθούν και άλλες χώρες σε αυτή τη συζήτηση”, ονοματίζοντας τη Νότια Κορέα, το Βιετνάμ και τη Νέα Ζηλανδία.
Η Κίνα δεν έκρυψε την ενόχλησή της για την πρωτοβουλία αυτή των ΗΠΑ, με το υπουργείο Εξωτερικών να καλεί τις χώρες να αποφεύγουν να σχηματίζουν “κλίκες”.
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου κάλεσε τις “ενδιαφερόμενες χώρες να μπορέσουν να προωθήσουν τα κοινά συμφέροντα των χωρών της περιοχής και να κάνουν περισσότερα υπέρ της ειρήνης, της σταθερότητας και της ανάπτυξης της περιοχής, και όχι το αντίθετο”.
Σε μια άλλη εξέλιξη, που ρίχνει λάδι στη φωτιά του ανταγωνισμού ΗΠΑ και Κίνας στην περιοχή, δημοσιεύματα κάνουν λόγο ότι ο Λευκός Οίκος σχεδιάζει την πώληση όπλων στην Ταϊβάν.
Η Κίνα αντέδρασε έντονα μέσω της πρεσβείας της στην Ουάσιγκτον, που διεμήνυσε ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να διακόψουν τις πωλήσεις όπλων και τους στρατιωτικούς δεσμούς με την Ταϊβάν “προκειμένου να μην βλάψουν σοβαρά τις σχέσεις με την Κίνα και την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή των Στενών της Ταϊβάν”, ενώ το Υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι θα υπάρξει “θεμιτή και απαραίτητη” αντίδραση.
