Έπειτα από πρωτοβουλία του Ενιαίου Συλλόγου Υπαλλήλων ΥΠΠΟ Αττικής Στερεάς & Νήσων και του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, συναντήθηκαν διαδικτυακά στα μέσα Ιανουαρίου εκπρόσωποι 9 πρωτοβάθμιων σωματείων του Πολιτισμού, για να συντονίσουν τις δράσεις τους ενάντια στην προοπτική μετατροπής μεγάλων δημόσιων Μουσείων σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται πρακτικώς για την τέταρτη φορά μέσα στο τελευταίο 1,5 έτος που σωματεία του Πολιτισμού, με την αλληλέγγυα συνδρομή συλλόγων, σωματείων, ενώσεων, και συνδικαλιστικών οργανώσεων όλων των βαθμίδων, ενώνονται για να υπηρετήσουν κάποιον σκοπό. Οι 3 προηγούμενες φορές ήταν οι εξής:

1) Τον Οκτώβριο του 2019, έπειτα από πρωτοβουλία του Συλλόγου Εκτάκτων Αρχαιολόγων, πραγματοποιήθηκε ένας μεγάλος συντονισμός σωματείων, φοιτητικών συλλόγων, και συλλογικοτήτων που έφτασαν μέχρι την ΑΔΕΔΥ. Η πρωτοβουλία πέτυχε ανατροπή ψηφισμένου νόμου, και δεν καταργήθηκε η ελεύθερη είσοδος σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς χώρους για μια μεγάλη κατηγορία δικαιούχων.

2) Για το Μετρό Θεσσαλονίκης, ο Ενιαίος Σύλλογος Υπαλλήλων ΥΠΠΟΑ Αττικής, Στερεάς & Νήσων, η Πανελλήνια Ένωση Συντηρητών Αρχαιοτήτων, ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων, και ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, μαζί με επιπλέον 3 φορείς, έχουν πραγματοποιήσει και κορυφώσει το τελευταίο έτος μια σειρά δράσεων ενάντια στον τεμαχισμό των αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου. Αυτή τη στιγμή εκκρεμεί η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, στην οποία έχουν προσφύγει οι συλλογικότητες αυτές, διεκδικώντας με σοβαρές πιθανότητες την «κατά χώραν διατήρηση» του βυζαντινού μνημειακού συνόλου.

3) Τον Δεκέμβριο του 2020, ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων πήρε πρωτοβουλία ενάντια στην ψηφισμένη διάταξη για μακροχρόνιο (έως 50 έτη!) δανεισμό αρχαιοτήτων σε Μουσεία του εξωτερικού. Η πρωτοβουλία έχει γνωρίσει μεγάλη στήριξη, και ψηφίσματα υποστήριξης του σκοπού συγκεντρώνονται από τον ΣΕΚΑ. Είναι σημαντικό ότι στο κάλεσμα έχουν ανταποκριθεί, εκτός από πρωτοβάθμια σωματεία τοπικής και πανελλήνιας εμβέλειας, και δευτεροβάθμια συνδικαλιστικά όργανα (ομοσπονδίες και εργατικά κέντρα).

Η τρέχουσα πρωτοβουλία έχει κάνει κάποια βήματα στο παρελθόν (πχ. κοινή συνέντευξη τύπου πρωτοβάθμιων σωματείων), ωστόσο τώρα γίνεται βαθύτερα κατανοητή από όλους τους φορείς της, η ανακαιότητα καλύτερου συντονισμού και οργάνωσης της κοινής προσπάθειας.
Στη διαδικτυακή συνάντηση, χαρακτηριστικά σημειώθηκε εκ μέρους του προέδρου του ΣΕΚΑ, Δ. Κουφοβασίλη, πως: «Πιο σημαντικό ακόμη και από την αποτροπή της μετατροπής των μουσείων σε ΝΠΔΔ είναι η ανάπτυξη της ενότητας των σωματείων στον Πολιτισμό, η ανάπτυξη της ενότητας των εργαζομένων στον Πολιτισμό, και γενικότερα».
Ακολουθεί το Δελτίο Τύπου που δημοσίευσαν από κοινού οι 7 σύλλογοι που μετέχουν στον συντονισμό:

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΣΥΣΚΕΨΗ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ ΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΜΟΥΣΕΙΩΝ

Την Παρασκευή 15/1/2021 πραγματοποιήθηκε σύσκεψη εκπροσώπων πρωτοβάθμιων σωματείων εργαζομένων του ΥΠΠΟΑ για τον συντονισμό ενάντια στην κυβερνητική πρόθεση μετατροπής των πέντε μεγάλων δημόσιων/κρατικών μουσείων (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου) σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, όπως ανακοινώθηκε αιφνιδιαστικά και χωρίς να έχει προηγηθεί κανενός είδους διάλογος, στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου στις 22/1/2020.

Στην σύσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι από τους εξής συλλόγους:
1) Ενιαίος Σύλλογος Υπαλλήλων ΥΠΠΟ Αττικής Στερεάς και Νήσων
2) Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων – ΣΕΑ
3) Πανελλήνια Ένωση Συντηρητών Αρχαιοτήτων – ΠΕΣΑ
4) Ένωση Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων Διπλωματούχων Μηχανικών Ανωτάτων Σχολών – ΕΜΔΥΔΑΣ Αττικής/Τμήμα ΥΠΠΟΑ
5) Πανελλήνιος Σύλλογος Υπαλλήλων Πτυχιούχων Ανώτατης Τεχνολογικής Εκπαίδευσης Υπουργείου Πολιτισμού
6) Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων – ΣΕΚΑ
7) Πανελλήνιο Σωματείο Εκτάκτου Προσωπικού ΥΠΠΟ – ΠΣΕΠ ΥΠΠΟ
καθώς και μέλη του ΔΣ του Ενιαίου Συλλόγου ΒΔ Ελλάδας και της Πανελλήνιας Ένωσης Υπαλλήλων Φύλαξης Αρχαιοτήτων, ως παρατηρητές.

Διαπιστώθηκε για άλλη μια φορά η ανάγκη για να υπάρξει η μέγιστη δυνατή συσπείρωση και ενότητα των εργαζομένων, ώστε να μην προχωρήσει η διαδικασία της αποκοπής των μεγάλων δημόσιων μουσείων από την Αρχαιολογική Υπηρεσία.
Η κυβερνητική πρωτοβουλία είναι καταστρεπτική τόσο για τα Μουσεία όσο και για το σύνολο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Ανακοινώθηκε μάλιστα σε εποχή πανδημίας, που το διεθνές παράδειγμα μας διδάσκει, ότι πολλά μουσεία διακινδυνεύουν την ίδια την ύπαρξή τους προχωρώντας σε κλείσιμο δραστηριοτήτων ή ακόμα και σε περικοπές προσωπικού, στοιχείο που μεταξύ άλλων επισημαίνουν και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στα μουσεία σε επιστολές τους προς τον πρωθυπουργό της χώρας, ενέργεια την οποία και χαιρετίζουμε.

Κοινή εκτίμηση των συμμετεχόντων στη σύσκεψη είναι πως η προτεινόμενη αλλαγή του νομικού καθεστώτος λειτουργίας των δημόσιων/κρατικών μουσείων θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην υπόσταση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και στην προστασία και την ανάδειξη των στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς που διαχειρίζονται.

Η επιλογή αυτή:
υπονομεύει τον ενιαίο χαρακτήρα της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και οδηγεί στη διάλυσή της,
υπονομεύει τον δημόσιο χαρακτήρα των Μουσείων,
μετατρέπει τα Μουσεία σε κυβερνητικά υποχείρια, με τον διορισμό Διοικητικών Συμβουλίων από τον εκάστοτε Υπουργό,
αποδυναμώνει τον επιστημονικό και παιδευτικό ρόλο των Μουσείων,
θέτει σε κίνδυνο την επαρκή χρηματοδότηση και στελέχωσή τους,
ανοίγει τον δρόμο για την εφαρμογή ιδιωτικοοικονομικών κριτηρίων λειτουργίας τους, με την αύξηση των εισιτηρίων και την κατάργηση των δωρεάν παροχών στο κοινό (ξεναγήσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, δωρεάν ημέρες, εκδηλώσεις),

ανοίγει το δρόμο για την ανάθεση κρίσιμων τομέων λειτουργίας τους, που σήμερα εκτελούνται από το προσωπικό των Μουσείων, σε ιδιωτικές εταιρείες, με άμεσα αποτελέσματα τόσο στην ασφάλεια των αρχαιοτήτων όσο και στους εργαζόμενους (λχ φύλαξη, καθαριότητα, οργάνωση εκθέσεων, επικοινωνία),

υπάγει τις συλλογές των δημόσιων Μουσείων στην απαράδεκτη διάταξη που επιτρέπει την εξαγωγή αρχαιοτήτων στο εξωτερικό για 50 χρόνια,
μειώνει τα έσοδα του ΟΔΑΠ, τα οποία στηρίζουν όλους τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία της χώρας, και απειλεί με οριστικό λουκέτο τα μικρότερα μουσεία ανά την επικράτεια,
ελλοχεύει κινδύνους για τις σχέσεις εργασίας τόσο για τους ήδη εργαζόμενους στα Μουσεία όσο και για τους μελλοντικούς που θα προσλαμβάνονται με απόφαση του διορισμένου ΔΣ

Οι Σύλλογοί μας ήδη έχουν διατυπώσει με ανακοινώσεις την αντίθεσή τους στην αλλαγή του νομικού καθεστώτος των δημόσιων μουσείων. Στο πλαίσιο του κοινού αγώνα και της δράσης μας αποφασίστηκε καταρχήν:
• η δημιουργία συντονιστικού οργάνου, στο οποίο καλούμε να συμμετέχουν όλοι οι σύλλογοι και τα σωματεία εργαζομένων του ΥΠΠΟΑ, ώστε ενωμένα και συντονισμένα να δοθεί κι αυτή η μάχη, καθώς το θέμα αφορά εργαζομένους όλων των κλάδων και των ειδικοτήτων,
• η έναρξη ενημερωτικής καμπάνιας της κοινής γνώμης, με έμφαση στις επιπτώσεις που αυτή η αλλαγή θα έχει για το κοινό των μουσείων,
• να κατατεθεί αίτημα για συνάντηση με την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού για το συγκεκριμένο θέμα,
• η συνάντηση με εκπροσώπους των κοινοβουλευτικών κομμάτων για να υπάρξει η απαραίτητη ενημέρωση και να ζητηθεί η τοποθέτησή τους ενάντια στην σχεδιαζόμενη από την κυβέρνηση νομοθετική πρωτοβουλία,
• η ενημέρωση συνδικαλιστικών φορέων σε όλο το δημόσιο τομέα από πρωτοβάθμια σωματεία μέχρι τις τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις,
• να στηριχτούν όλες οι σχετικές πρωτοβουλίες των εργαζόμενων στα Μουσεία,
• και μια σειρά από άλλες ενέργειες που θα ξεδιπλωθούν το επόμενο χρονικό διάστημα.

Καλούμε τους/τις συναδέλφους/ισσες καθώς και όλους τους συνδικαλιστικούς φορείς εκπροσώπησης στο ΥΠΠΟΑ, συλλογικά και ενωτικά, να μετέχουν στην κοινή προσπάθεια, που σκοπό έχει να προασπίσει δημόσια κοινωνικά αγαθά όπως η πολιτιστική κληρονομιά και η διαχείριση των ανεκτίμητων θησαυρών των μουσείων μας. Καλούμε την πολιτική ηγεσία να προχωρήσει άμεσα σε διάλογο με τους εργαζόμενους. Καλούμε την κυβέρνηση να προχωρήσει σε ουσιαστικά μέτρα ενίσχυσης των Μουσείων μας και του δημόσιου χαρακτήρα τους, ώστε να συνεχίσουν να αποτελούν κιβωτούς γνώσης, έρευνας, δημιουργικής ψυχαγωγίας και παιδείας.