Εξελίσσεται το πραξικόπημα ενάντια στον Έβο Μοράλες στη Βολιβία, που μεθοδέυτηκε από την επόμενη της εκλογικής αναμέτρησης της 20ης Οκτωβρίου. Η δεξιά αντιπολίτευση του Κάρλος Μέσα δεν πέτυχε το εκλογικό αποτέλεσμα που ήλπιζε, οπότε και αρνήθηκε να αναγνωρίσει την εκλογική διαδικασία ως έγκυρη, όπως άλλωστε είχε «υποσχεθεί» προεκλογικά σε περίπτωση που επικρατούσε πάλι το MAS του Έβο Μοράλες.

Δημιουργώντας ένα μέτωπο από τις πιο αντιδραστικέ και οπισθοδρομικές δυνάμεις που το στηρίζουν κυρίως οι Αμερικάνοι αλλά και οι Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές, ξεκίνησε διαμαρτυρίες που εξελίχθηκαν σε ταραχές και συγκρούσεις των τραμπούκικων ομάδων της με υποστηρικτές του Μοράλες, με το στρατό και την αστυνομία να παίρνουν το μέρος της αντιπολίτευσης. Παράλληλα απαίτησε τον έλεγχο της εκλογικής διαδικασίας από επιτροπή του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών, ενός οργανισμού που ελέγχουν οι ΗΠΑ, ώστε να επαναληφθεί η εκλογική διαδικασία. Παρόλο που ο Μοράλες αποδέχθηκε τόσο τον έλεγχο, όσο και το αποτέλεσμά του, παραιτούμενος από τη θέση του προέδρου της χώρας ώστε η Βολιβία να οδηγηθεί σε νέες εκλογές, όπως απαιτούσαν αντιπολίτευση και ιμπεριαλιστές, οι τελευταίοι είχαν ήδη αποφασίσει να τον ανατρέψουν πραξικοπηματικά όπως και να’χει.

Στην πραγματικότητα την παραίτησή του απαίτησε σε δημόσια μετάδοση ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων «για το καλό της χώρας». Ειδικά μετά την παραίτηση οι πραξικοπηματίες αποθρασύνθηκαν ακόμη περισσότερο, προβαίνοντας σε σειρά τόσο τρομοκρατικών όσο και «συμβολικών» ενεργειών, εξαιρετικά δηλωτικών για το πώς φαντάζονται την επόμενη κατάσταση στη Βολιβία. Μια σειρά κυβερνητικών στελεχών υποχρεώθηκαν σε παραίτηση, όπως ο πρόεδρος της εθνοσυνέλευσης Βίκτορ Μπόρνα και ο υπουργός ορυχείων, Σεζάρ Ναβάρο, των οποίων οι κατοικίες δέχθηκαν επίθεση και πυρπολήθηκαν, καθώς και μέλη των οικογενειών τους δέχθηκαν επίθεση. Ακόμη όμως και στην κατοικία του Έβο Μοράλες έγινε επιδρομή, ενώ ο ίδιος έλειπε, με τους επιδρομείς να προβάλλουν το «κατόρθωμα» στο διαδίκτυο. Στη Βουλή ακροδεξιοί πραξικοπηματίες, αφού προσευχήθηκαν στη Βίβλο, αφαίρεσαν σύμβολο που σχετίζεται με τους αγώνες των ιθαγενών στη χώρα. Πλάι στους δεξιούς αμερικανόδουλους δρουν και οι πιο οπισθοδρομικές δυνάμεις του θρησκευτικού φανατισμού και του ρατσισμού εναντίον των ιθαγενών.

Με το κύμα βίας εναντίον των υποστηρικτών του Μοράλες να διογκώνεται, και φήμες να κυκλοφορούν περί απόφασης σύλληψής του από την αστυνομία ή ακόμη και επικήρυξής του, αφού για ένα διάστημα χάθηκαν τα ίχνη του, έγινε γνωστό τη Δευτέρα 12 Νοεμβρίου ότι ο Μοράλες, μαζί με τον αντιπρόεδρο Άλβαρο Γκαρθία Λινέρα, βρίσκεται πλέον στο Μεξικό, έχοντας αποδεχθεί την προσφορά πολιτικού ασύλου από την κυβέρνηση του Μανουέλ Λόπεζ Ομπραντόρ.

Την Τετάρτη μαθεύτηκε ότι ορίστηκε προσωρινή πρόεδρος της Βολιβίας η Τζανίν Ανιές, έξω από κάθε διαδικα­σία, αφού δεν υπήρξε καν σώμα σε απαρτία μιας και οι βουλευτές του MAS κόμματος του Μοράλες, που αποτελούν την πλειοψηφία του κοινοβουλίου, αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στην παρωδία. Πρόκειται για μια αυτοανακήρυξη στα πρότυπα του Χουάν Γκουαϊδό στη Βενεζουέλα, ακόμη πιο χοντροκομμένη και απροσχημάτιστη. Άλλωστε, από τις πρώτες της ενέργειες ήταν να αναγνωρίσει τον ξεφτισμένο πραξικοπηματία ως πρόεδρο της Βενεζουέλας.

Τη νέα αχυράνθρωπο των ΗΠΑ αναγνώρισε αμέσως ο ακροδεξιός πρόεδρος της Βραζιλίας Μπολσονάρο, σε αντίθεση με τον πρόσφατα αποφυλακισμένο πρώην πρόεδρο Λούλα ντα Σίλβα. Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Αργεντινής, Αλμπέρτο Φερναντέζ, έκανε λόγο για επιστροφή στις κακές μέρες του ’70, καταδικάζοντας το πραξικόπημα. Ο πρόεδρος της Χιλής Σεμπαστιάν Πινιέρα, στριμωγμένος από ένα πρωτοφανές λαϊκό κίνημα στη χώρα του, επέλεξε να αποφύγει να τοποθετηθεί καθαρά, με την κυβέρνηση να κάνει λόγο απλά για ανάγκη ειρηνικής επίλυσης της κατάστασης. Παρόμοια στάση κράτησαν το Περού και η Κολομβία. Όπως αναμενόταν, καταδικαστικοί απέναντι στο πραξικόπημα ήταν ο πρόεδρος της Νικαράγουα, Ντανιέλ Ορτέγκα και φυσικά ο πρόεδρος της Βενεζουέλας, Νίκολας Μαδούρο, που είδε και τους πρεσβευτές του να εκδιώκονται από τη Βολιβία τις μέρες αυτές. Αν και το ρώσικο υπουργείο Εξωτερικών αρχικά έκανε λόγο για κατάσταση που ισοδυναμεί με πραξικόπημα, αργότερα ο υπουργός Σεργκέι Ριάμπκοφ δήλωσε πως η Ρωσία αναγνωρίζει ως προσωρινή πρόεδρο την Ανιές.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανάμεσα σε άλλα δήλωσε ότι το πραξικόπημα «διαφυλάττει τη δημοκρατία στη Βολιβία» και ότι η ανατροπή του Μοράλες είναι «πολύ σημαντική για τη δημοκρατία στο δυτικό ημισφαίριο». Ταυτόχρονα, έθεσε ως επόμενους στόχους τη Νικαράγουα και τη Βενεζουέλα, δηλώνοντας ότι «τα γεγονότα στη Βολιβία στέλνουν ηχηρό μήνυμα σε Νικαράγουα και Βενεζουέλα». Η απάντηση του Νίκολας Μαδούρο ήταν άμεση: «Είμαστε έτοιμοι για σύγκρουση».

Η κυβέρνηση του Έβο Μοράλες ήταν από τις πρώτες που αναδείχθηκαν στα πλαίσια του πλατιού, εθνικού ρεύματος που αναπτύχθηκε στη Λατινική Αμερική στις αρχές του νέου αιώνα, που εξέφραζε μια τάση αντίστασης και αμφισβήτησης στη νεοαποικιακή κυριαρχία των ΗΠΑ και απαιτούσε προοδευτικές και δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις. Η έκταση και το βάθος των αλλαγών αυτών περιορίστηκαν από τον πολιτικό χαρακτήρα των εθνικών αστικών δυνάμεων που ηγήθηκαν του ρεύματος αυτού, οι οποίες δε μπορούν να δώσουν οριστική λύση στα καυτά προβλήματα των λαών της Λατινικής Αμερικής. Όπου έγινε εφικτό να αναδειχθούν κυβερνήσεις από το ρεύμα αυτό, ήρθαν σε συμβιβασμό με τις δυνάμεις της παραδοσιακής ξενόδουλης αντίδρασης. Δίνοντας χώρο και χρόνο στις παραδοσιακές αντιδραστικές δυνάμεις να ανασυγκροτούνται και εφαρμόζοντας πολιτικές που δε ξεπερνούν τα όρια της αστικής κυριαρχίας διέψευσαν σε μεγάλο βαθμό τις ελπίδες των λαϊκών μαζών που τις ανέδειξαν. Έχασαν σταδιακά την αρχική τους δημοφιλία, συμβάλλοντας τελικά στις συνθήκες της, πραξικοπηματικής πολλές φορές, ανατροπής τους από τις δυνάμεις της αντίδρασης, που χαίρουν και της μόνιμης στήριξης των Αμερικάνων.

Πέρα από το κύριο ζήτημα του πολιτικού ελέγχου της περιοχής από τις ΗΠΑ, που θεωρούν τη Λατινική Αμερική αυλή τους, έχει ενδιαφέρον ότι από τις πρώτες μέρες των ταραχών μετά τις εκλογές, οι μετοχές αμερικάνικων εταιρειών που ασχολούνται με την εξόρυξη λιθίου άρχισαν να ανεβαίνουν σε αξία, προσδοκώντας μάλλον ότι μια νέα διακυβέρνηση έρχεται που θα τους παραδώσει τα τεράστια κοιτάσματα της Βολιβίας προς εκμετάλλευση.