Στις 27 Γενάρη συμπληρώθηκαν 75 χρόνια από τη λήξη της πολιορκίας του Λένινγκραντ, από τα ναζιστικά στρατεύματα.

Η πολιορκία του Λένινγκραντ, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου χαρακτηρίζεται ως η πιο αιματηρή πολιορκία στην ιστορία της ανθρωπότητας. Κατά τη διάρκειά της έχασαν τη ζωή τους, από την πείνα και τους βομβαρδισμούς σχεδόν 1.500.000 άνθρωποι.

Στην αποκλεισμένη πόλη είχαν εγκλωβιστεί σχεδόν 2.887.000 κάτοικοι, μεταξύ αυτών και 400 χιλιάδες παιδιά.

Οι ναζιστικές δυνάμεις έριξαν περίπου 150.000 βόμβες, και απέκλεισαν τους κύριους οδικούς άξονες, καθιστώντας αδύνατο τον ανεφοδιασμό σε τρόφιμα, καύσιμα και πολεμοφόδια. Η εντολή του Χίτλερ ήταν ξεκάθαρη: Να εξαφανιστεί το Λένινγκραντ από το πρόσωπο της γης, μέσα σε τέσσερις βδομάδες. Η εμβληματική πόλη, κοιτίδα της Μεγάλης Οκτωβριανής Επανάστασης, ονομάστηκε Λένινγκραντ, τρεις μέρες μετά το θάνατο του Λένιν, στις 24 Γενάρη του 1924. Την πόλη του Λένιν -σύμβολο των λαών του κόσμου-  ήθελε να εξαφανίσει ο Χίτλερ.

Η τριετής πολιορκία του Λένινγκραντ (8 Σεπτέμβρη 1941 – 27 Γενάρη 1944) από τις χιτλερικές δυνάμεις αποτελεί ένα από τα πιο ηρωικά κεφάλαια του «Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου». Κατά τη διάρκεια των 900 περίπου ημερών της πολιορκίας ο άμαχος πληθυσμός της πόλης υπέστη μια ασύλληπτη εκατόμβη. Οι προμήθειες επαρκούσαν μόλις για τέσσερις μήνες. Ως επακόλουθο οι υπεύθυνοι για την τροφοδοσία αναγκάστηκαν να μειώσουν δραστικά τις χορηγούμενες μερίδες για κάθε άτομο. Στην παρασκευή ψωμιού άρχισαν να χρησιμοποιούνται και άλλες ουσίες, εκτός από αλεύρι, όπως άχυρο και σπόροι από έλατα. Τα άλογα εσφάγησαν για να προμηθεύσουν τους κατοίκους με κρέας. Βρώμη και βαμβακόσπορος υπέστησαν επεξεργασία για να καταστούν βρώσιμα.

Οι κάτοικοι της ηρωικής πόλης, με επικεφαλής τους μπολσεβίκους, παρά τις εκατόμβες νεκρών, συνέχιζαν να παράγουν στα εργοστάσια πολεμοφόδια για τον πόλεμο της Πατρίδας. Τα σχολειά δεν σταμάτησαν να λειτουργούν και τα μαθήματα γινόντουσαν στα καταφύγια. Πληθώρα μαρτυριών αναφέρουν ιστορίες για ανθρώπους που προτίμησαν να πεθάνουν από το κρύο παρά να κάψουν τη βιβλιοθήκη τους για να ζεσταθούν. Η πνευματική ζωή συνεχιζόταν.

Η μόνη ανάσα ζωής ερχόταν από την παγωμένη λίμνη Λατόγκα, στα βόρεια της πόλης. Οι Σοβιετικοί, το δεύτερο χειμώνα του πολέμου, χάραξαν πρόχειρα πάνω στον πάγο ένα δρόμο, μέσω του οποίου οργάνωσαν αποστολές τροφίμων, με φορτηγά, ακόμα και με τραίνο. Αυτές δεν επαρκούσαν βέβαια, αλλά διατηρούσαν την ελπίδα του δοκιμαζόμενου πληθυσμού. Ο δρόμος της λίμνης Λατόγκα ονομάστηκε «ο Δρόμος της Ζωής»….

Η πόλη του Λένιν άντεξε. Τα γερμανικά στρατεύματα, που χρειάζονταν μέχρι τότε μερικές μέρες για να καταλάβουν πόλεις της Ευρώπης και μερικές βδομάδες για να καταλάβουν ολόκληρες χώρες, ηττήθηκαν ολοκληρωτικά. Μερικοί από τους στρατιώτες του Χίτλερ, μπήκαν τελικά στο Λένινγκραντ, αλλά σαν αιχμάλωτοι πολέμου.

Συμφωνία του Λένινγκραντ. 1942

Μια από τις ιστορίες που γεννήθηκαν μέσα από τον ηρωισμό και τη θέληση του λαού του Λένινγκραντ να υπερασπιστεί την πατρίδα που ο ίδιος διαφέντευε, όπου ο ίδιος είχε την εξουσία, είναι αυτή της σύνθεσης της 7ης Συμφωνίας του Ντιμίτρι Σοστακόβιτς και της συναυλίας που δόθηκε στις 9 Αυγούστου 1942 μέσα στην πολιορκημένη πόλη, στο μισοκατεστραμμένο από τους βομβαρδισμούς θέατρο Μπολσόι. Η συμφωνία μεταδόθηκε από το εθνικό ραδιοφωνικό δίκτυο, σε όλη την ΕΣΣΔ.  Στο Λένινγκραντ, μεταδιδόταν σε όλη την πόλη, με μεγάφωνα και οι ήχοι της έφταναν μέχρι τα γερμανικά στρατεύματα!

Στην κολοσσιαία «Έβδομη Συμφωνία» του, επονομαζόμενη και «Συμφωνία του Λένινγκραντ», το συμφωνικό μεγαλείο του Σοστακόβιτς φτάνει στο απόγειό του υμνώντας την ηρωική αντίσταση των κατοίκων του Λένινγκραντ απέναντι στην ανελέητη πολιορκία των ναζιστικών δυνάμεων. Αναφέρει χαρακτηριστικά ο συνθέτης, μέσα από το ίδιο το πολιορκημένο Λένινγκραντ: «Πριν από μια ώρα τελείωσα το δεύτερο μέρος του νέου μου συμφωνικού έργου. Αν όλα πάνε καλά και καταφέρω να γράψω το τρίτο και το τέταρτο μέρος, θα έχω κάνει την Έβδομη Συμφωνία μου. Γιατί σας τα λέω αυτά; Σας τα λέω για να μπορέσουν να μάθουν οι κάτοικοι του Λένινγκραντ που με ακούν τώρα ότι η ζωή στην πόλη μας εξακολουθεί να συνεχίζεται. Ο καθένας από μας εκτελεί το στρατιωτικό του καθήκον. Οι εργαζόμενοι στον τομέα του Πολιτισμού εκπληρώνουν το καθήκον τους με τιμή και ανιδιοτέλεια, όπως και όλοι οι Λενινγκραντινοί».